Dzisiaj mamy dzień
sprzątania świata. W Ugandzie jest on także realizowany, więc
chłopcy nie mieli lekcji i poszli czyścić ulice. Cała akcja
odbyła się z dużym hukiem, gdyż pracę umilała im nasza
orkiestra dęta.
Tak jak w Polsce trwa tu
teraz rok szkolny. Podobnie jak u nas dzieci rozpoczęły naukę na
początku września. I na tym kończą się podobieństwa. Uczniowie
są teraz w trakcie trzeciego trymestru. Nauka w Ugandzie podzielona
jest na trzy trymestry. Trwają one od dwu i pół do trzech
miesięcy. Rok szkolny rozpoczyna się na przełomie stycznia i
lutego. Nie ma tutaj określonej daty inauguracji. Jest ona ustalana
rokrocznie tak, aby nauka rozpoczęła się w poniedziałek. Pod
koniec pierwszego trymestru, w kwietniu mają miejsce pierwsze
egzaminy, a po nich następują trzy- lub czterotygodniowe ferie. W
maju rozpoczyna się drugi trymestr trwający do początku sierpnia.
Po nich kolejne trzy-czterotygodniowe ferie. Właśnie w trakcie ich
trwania przybyłem do CALM. Z początkiem września rozpoczyna się
trzeci, ostatni i najważniejszy trymestr. W listopadzie uczniowie
zdają egzaminy i nauczyciele wystawiają końcowe oceny. Grudzień i
styczeń to okres wakacyjny. Odpoczynek i regeneracja po ciężko
przepracowanym roku.
Szkoła podstawowa
(primary school) w Ugandzie trwa siedem lat. Pierwsze dwa lata
przeznaczone są przede wszystkim na naukę angielskiego. Potem
zajęcia odbywają się głównie w tym języku. W podstawówce
wykładane są cztery przedmioty: angielski, matematyka, nauki ścisłe
i społeczne. Nauki ścisłe to połączona biologia, fizyka i wiedza
o rolnictwie. Uganda to kraj rolniczy, więc wszyscy się uczą jak
uprawiać rośliny i hodować zwierzęta. Studia społeczne obejmują
historię, geografię, wiedzę o społeczeństwie oraz religię. Pod
koniec siódmej klasy uczniowie zdają państwowe egzaminy. W
zależności od uzyskanych wyników mogą kontynuować naukę w
szkole średniej (secondary school) lub zawodowej (technical school).
W szkole średniej
przybywa przedmiotów. Wykładanych jest około czternastu w tym:
języki angielski oraz luganda, matematyka, fizyka, chemia, biologia,
geografia, historia, przedsiębiorczość i religia. Szkoła średnia
podzielona jest na dwa etapy: 0 i A. Pierwszy obejmuje okres 4 lat i
kończy się egzaminami państwowymi. Jeżeli uzyska się dobre
wyniki to naukę można kontynuować przez kolejne dwa lata na
poziomie A. Po ich ukończeniu studia bądź praca na przykład w
biurze.
Szkoła zawodowa trwa od
dwóch do trzech lat z zależności od kształconego zawodu. Chłopcy
od nas uczą się na hydraulików, murarzy, elektryków, krawców
oraz stolarzy. Wszystkich zawodów przyznaję, że nie pamiętam.
Zresztą jak to jest dokładnie z tymi szkołami to się muszę
jeszcze dowiedzieć.
Sposób nauczania jest
także zupełnie inny niż w Polsce. Lekcje rozpoczynają się o 8
rano i trwają do godziny 16. W ich trakcie uczniowie mają godzinną
przerwę na lunch. Tylko pierwsza i druga klasa kończą zajęcia
około 13 w porze posiłku. Uczniowie siódmej klasy podstawówki
oraz szkoły średniej czasem przebywają w szkole jeszcze dłużej i
wracają między 18 a 19. Zdarza się, że mają też dodatkowe
zajęcia w soboty. Za to nauczyciele praktycznie nie zadają prac
domowych. Taki system kształcenia najprawdopodobniej wynika z tego,
że większość uczniów nie ma warunków do nauki w domu. Brakuje
im podręczników, przyborów, miejsca do nauki. Często też muszą
pracować po powrocie do domu. Pewnie dlatego wszystkie zajęcia
odbywają się w szkole.
Szkoły państwowe w
Ugandzie są płatne. Od pierwszej klasy podstawówki trzeba płacić
za każdy trymestr. Dlatego wiele dzieci nie chodzi do szkoły.
Czasem rodzice posyłają tylko jedno dziecko do szkoły, bo na
więcej nie mają pieniędzy. A rodziny są wielodzietne. Część
chłopców trafiła do nas, gdyż rodziców nie stać było na
opłacenie ich edukacji.
Poza uiszczeniem czesnego
wszyscy uczniowie mają obowiązek chodzenia do szkoły w mundurkach.
Zdarza się, że jeżeli ktoś zapomni jakiejś części lub włoży
nieodpowiednią to nauczyciele każą opuścić zajęcia. Każda
szkoła ma inny wzór uniformu. Niekiedy jest ich nawet kilka
rodzajów na różne dni tygodnia. Dzięki temu łatwo rozpoznać
uczniów danej szkoły.
Wyprawa do szkoły |